İcra ve İflas Kanunumuzun 106. Maddesi; (Değişik: 3/7/1940-3890/1 md )(Değişik birinci fıkra: 2/7/2012-6352/21 md.) Alacaklı, haczolunan mal taşınır ise hacizden itibaren altı ay, taşınmaz ise hacizden itibaren bir yıl içinde satılmasını isteyebilir. Borçlunun üçüncü şahıslardaki alacağı taşınır hükmündedir demektedir. Kanunun 106. Maddesinin başlığı ise SATIŞ TALEBİDİR. Buradan çıkacak sonuç hacizli taşınmazın satışının 1 yıl içerisinde TALEP EDİLMİŞ olması ve satış avansının yatırılmış olması hacizin düşmemesi için yeterlidir.
TAPUYA HACİZ NE ZAMAN KONULMUŞ SAYILIR?
İcra ve İflas Kanunumuz gereği İcra Müdürünün Alacaklının haciz talebine olumlu yanıt vermesi yani taşınmasın haczine karar vermesi yeterlidir. İcra Müdürü taşınmasın haczine karar verdiği zaman o taşınmaz haczedilmiştir. Tapuya şerhi 10 gün sonra da olsa Satış isteme süresi Tapuya haciz kararının verildiği gün başlar. ! Tapuya hiç şerh konulmamış olsa bile haciz geçerlidir. Çünkü tapuya şerh bir bildirimden öte bir şey değildir. Şerh konulması ile Alacaklı, tapunun 3. kişilere satışından sonra onlara karşı da Tapu haczinin getirdiği hakları kullanabilecektir.
Bir örnek vermek gerekirse 1.2.2020 de İcra müdürlüğü tapuya haciz kararı vermiş olsun. Fakat Tapu müdürlüğünde ki şerh işlemi ise 15.2.2020 de yapılmış olsun. Her ne kadar kişiler tapu üzerindeki haczin 15.02.2020 de olduğunu görse de aslında haciz 1.2.2020 de başlamıştır ve 1.2.2021 de sona erecektir. Alacaklının 10.2.2021 de istediği satış SÜRESİNDE OLMAZ.
Yukarıda anlatıldığı gibi Haciz kararından itibaren 1 yıl içerisinde satış istenip avansı da yatırılmadığı takdirde Taşınmaz üzerindeki haciz kalkar.
Yukarıda vermiş olduğumuz örnekte 1.2.2020 de konulan taşınmaz üzerinde ki hacize istinaden alacaklı, 12.12.2020 de yani 1 yıllık yasal süresi içerisinde satış istemiş ve daha sonra 30.12.2020 de satış talebinden vazgeçmiş olsun. Bu durumda Taşınmaz üzerindeki haciz ne zaman kalkar diye akıllara soru gelebilir. Bu konuda bize yardımcı olacak kanun maddesi ise icra ve iflas kanunu 110. maddesi “Bir malın satılması kanuni
müddet içinde istenmez veya talep geri alınıp da bu müddet içinde yenilenmezse o mal üzerindeki haciz kalkar.”
TAŞINMAZIN SATIŞ TALEBİNDEN VAZGEÇİLİRSE HACİZ DÜŞER Mİ ?
İcra ve iflas kanunumuzun 110. Maddesinde belirtilen Kanuni müddet içinde istenmez veya talep geri alınıp da BU MÜDDET İÇİNDE yenilenmezse cümlesindeki BU MÜDDET İÇİNDE den kasıt, aynı cümlenin KANUNİ MÜDDET içinde ki süreyi kasdetmektedir. Bu itibarla henüz ilk hacizin konulmasından itibaren 1 yıl dolmadan alacaklı 10 defa da satış isteyip talebini geri alabilir. Önemli olan 1 yılın dolduğu gün geçerli bir satış talebinin var olup olmadığıdır. Bu anlatımlar ışığında Alacaklı 1 yıl içerisinde satış isteyip satış talebinden vazgeçerse Haciz DÜŞMEZ. Taşınmaz üzerindeki haciz ancak sürenin geçmesiyle düşer.
Hemen belirtmek gerekir ki, yukarıda değinilen maddelerde yer alan satış isteme süreleri hak düşürücü nitelikte olup; icra müdürü satış talebinin öngörülen süreler içinde yapılıp yapılmadığını re’sen gözetmelidir. Satış isteme sürelerinin geçmesine rağmen, icra müdürünün satış talebini kabul
etmesi, Alacaklıya tapuyu satma hakkı vermez. Borçlu tarafından şikayet yoluyla kararın iptaline gidilebilir.